NCERT Text Book solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 14/ Class 6 Sanskrit Chapter 14 अहह आः च Solutions
NCERT Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 14 अहह आः च :
1. अधोलिखितानाम् पदनाम् समुचितान अर्थान मेलयत-
क ख
हस्ते - अकस्मात्
सद्यः - पृथ्वीम्
सहसा गगनम्
धनम् शीघ्रम्
आकाशम् करे
धराम् द्रविणम्
Ans-
हस्ते करे
सद्यः शीघ्रम्
सहसा अकस्मात्
धनम् द्रविणम्
आकाशम् गगनम्
धराम् पृथ्वीम्
2. मञ्जूषातः उचितं विलोमपदं चित्वा लिखत –
(प्रविशति, सेवकः, मूर्खः, नेतुम्, नीचैः, दुःखितः)
(क) चतुरः ---------
(ख) आनेतुम् ---------
(ग) निर्गच्छति ----------
(घ) स्वामी ----------
(ङ) प्रसन्नः ----------
(च) उच्चैः -----------
Ans-
(क) चतुरः मूर्खः
(ख) आनेतुम् नेतुम्
(ग) निर्गच्छति प्रविशति
(घ) स्वामी सेवकः
(ङ) प्रसन्नः दुःखितः
(च) उच्चैः नीचैः
3. मञ्जूषातः उचितम् अव्ययपदम् चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत –
(इव, अपि, एव, च, उच्चैः)
(क) बालकाः बालिकाः --------- क्रीडाक्षेत्रे क्रीडन्ति।
(ख) मेघाः ---------- गर्जन्ति।
(ग) बकः हंसः --------- श्वेतः भवति।
(घ) सत्यम् ---------- जयते।
(ङ) अहं पठामि,त्वम --------- पठ।
Ans-
(क) बालकाः बालिकाः च क्रीडाक्षेत्रे क्रीडन्ति।
(ख) मेघाः उच्चैः गर्जन्ति।
(ग) बकः हंसः इव श्वेतः भवति।
(घ) सत्यम् एव जयते।
(ङ) अहं पठामि,त्वम अपि पठ।
4. अधोलिखितानां प्रश्नानाम् उत्तरं लिखत -
(क) अजीजः गृहं गन्तुं किं वाञ्छति ?
(ख) स्वामी मूर्खः आसीत् चतुरः वा ?
(ग) अजीजः कां व्यथां श्रावयति ?
(घ) अन्या मक्षिका कुत्र दशति ?
(ङ) स्वामी अजीजाय किं दातुं न इच्छति ?
Ans-
(क) अजीजः गृहं गन्तुं अवकाशं वाञ्छति।
(ख) स्वामी चतुरः आसीत्।
(ग) अजीजः जनान्, आकाशम् धरां,वृद्धां च सर्वां व्यथां श्रावयति।
(घ) अन्या मक्षिका ललाटे दशति।
(ङ) स्वामी अजीजाय अवकाशं वेतनं च दातुं न इच्छति।
5. निर्देषानुसारं लकारपरिवर्तनं कुरुत -
यथा -अजीजः परिश्रमी आसीत्। (लट्लकारे ) अजीजः परिश्रमी अस्ति।
(क) अहं शिक्षकाय धनं ददामि। ( लृटलकारे ) --------------------
(ख) परिश्रमी जनः धनं प्राप्स्यति। (लट्लकारे ) --------------------
(ग) स्वामी उच्चैः वदति। ( लङलकारे ) --------------------
(घ) अजीजः पेटिकां गृह्णाति। (लृटलकारे ) --------------------
(ङ) त्वम उच्चैः पठसि। ( लोटलकारे ) --------------------
Ans -
(क) अहं शिक्षकाय धनं दास्यामि।
(ख) परिश्रमी जनः धनं प्राप्नोति।
(ग) स्वामी उच्चैः अवदत्।
(घ) अजीजः पेटिकां ग्रहिष्यति।
(ङ) त्वम उच्चैः पठ।
6. अधोलिखितानि वाक्यानि घटनाक्रमानुसारं लिखत -
(क) स्वामी अजीजाय अवकाशस्य पूर्ण धनं ददाति।
(ख) अजीजः सरलः परिश्रमी च आसीत।
(ग) अजीजः पेटिकाम् आनयति।
(घ) एकदा सः गृहं गन्तुं अवकाशं वाञ्छति।
(ङ) पीडितः स्वामी अत्युच्चैः चीत्करोति
(च) मक्षिके स्वामिनं दशतः।
Ans –
(क) अजीजः सरलः परिश्रमी च आसीत्।
(ख) एकदा सः गृहं गन्तुं अवकाशं वाञ्छति।
(ग) अजीजः पेटिकाम् आनयति।
(घ) मक्षिके स्वामिनं दशतः।
(ङ) पीडितः स्वामी अत्युच्चैः चीत्करोति
(च) स्वामी अजीजाय अवकाशस्य पूर्ण धनं ददाति।
Post a Comment
Please do not enter any spam link in the comment box.